1. Da li moram da prijavim obaveze?
Ukoliko ste poslovni subjekt iz Republike Srpske koji obavlja poslovanje posredstvom bankovnih računa i imate dospjele obaveze koje su veće od 300 KM prema drugom učesniku dužni ste da prijavite obaveze.
2. Koje obaveze moram da prijavim?
Morate da prijavite nesporne obaveze koje su dospjele do datuma dospijeća obaveza navedenog u Odluci Vlade RS o sprovođenju kompenzacije.
3. Mogu li da prijavim nedospjele obaveze?
Učesnik može da prijavi nedospjele obaveze i obaveze koje su dospjele nakon datuma dospijeća obaveza navedenog u Odluci Vlade RS.
4. Koje obaveze se ne prijavljuju?
Ne prijavljuju se obaveze:
● čiјi zbir prеmа drugоm učеsniku niје vеći оd 300 KМ,
● zа kоје pоstоје оsnоvаni rаzlоzi zа оspоrаvаnjе, pоd čimе sе pоdrаzumiјеvајu svi dоkаzi i drugе činjеnicе nа оsnоvu kојih bi sе mоglо rаzumnо оčеkivаti dа bi sе u еvеntuаlnоm sudskоm pоstupku ustаnоvilо nеpоstојаnjе оbаvеzе,
● zа kоје је ugоvоrеnа nеprеnоsivоst u sklаdu sа Zаkоnоm o оbligаciоnim оdnоsima,
● prеmа subјеktimа kојi nisu učеsnici u sklаdu sа Zаkоnоm (inostrana pravna lica, fizička lica).
5. Da li mogu da prijavim potraživanja?
Potraživanja se ne prijavljuju. Potraživanja se indirektno kreiraju iz prijavljenih obaveza. Npr. prijavljena obaveza „učesnika A" prema „učesniku B" je potraživanje koje „učesnik B" ima od „učesnika A".
6. Kod koga mogu da prijavim obaveze?
Obaveze se prijavljuju kod banke u kojoj imate otvoren glavni račun. Pored banke obaveze možete prijaviti preko berzanskog posrednika (brokerska kuća), APIFa ili računovodstvene agencije.
7. Kako da se registrujem za multilateralne kompenzacije i cesije?
Da biste mogli da prijavljujete obaveze morate se prethodno registrovati. Ukoliko ste se registrovali u prvoj kompenzaciju ne registrujete se ponovo. Registracija se vrši popunjavanjem MLK-1 obrasca. U obrascu unosite imejl adresu na koju ćete dobijati izvještaje iz Sistema za multilateralne kompenzacije i cesije (Sistem). Birate način pristupa Sistemu: banka, direktno, posrednik. Ako ste izabrali da ćete pristupati Sistemu preko banke, računovodstvene agencije ili direktno, dva primjerka ovjerena MLK-1 obrasca nosite u banku. Ako ste se odlučili da Sistemu pristupate preko berzanskog posrednika ili APIFa, dva ovjerena MLK-1 obrasca nosite kod berzanskog posrednika ili APIFa.
8. Šta je direktan pristup Sistemu?
Učesnik sa direktnim pristupom sam unosi obaveze, šalje opomene, zaključuje cesije, dodatne ciljane multilateralne kompenzacije, prodaje potraživanja i pregleda izvještaje. Učesnik nije dužan da nosi prijavu obaveza (MLK-2 obrazac) u banku.
9. Kako da dobijem direktan pristup Sistemu?
Učesnik koji želi da ima direktan pristup Sistemu prilikom registracije u MLK-1 obrascu bira direktan pristup i nosi dva primjerka MLK-1 obrasca u banku kod koje ima otvoren glavni račun. Registruje svoj imejl kao korisnički nalog i instališe digitalni sertifikat nakon čega ima direktan pristup Sistemu.
10. Kako da prijavim obaveze?
Obaveze se prijavljuju na MLK-2 obrascu. Obrazac se nosi u banku kod koje učesnik ima otvoren glavni račun. Ukoliko učesnik pristupa Sistemu putem berzanskog posrednika, APIFa ili računovodstvene agencije, onda dva ovjerena primjerka MLK-2 obrasca nosi kod njih. Učesnici koji imaju direktan pristup ne nose MLK-2 obrasce u banku ili kod posrednika.
11. Kada da prijavim obaveze?
Obaveze za multilateralnu kompenzaciju prijavljuju se u skladu sa rasporedom iz Odluke Vlade RS o sprovođenju multilateralne kompenzacije.
12. Kakve forme MLK-2 obrasca postoje?
Postoje online MLK-2 obrazac, Excel dokument i papirni obrazac. Najjednostavniji za korišćenje je online MLK-2 obrazac jer dozvoljava da učesnik sačuva posljednju verziju obrasca i izmjeni je, te omogućava import podataka iz vlastitog računovodstvenog softvera. MLK-2 Excel obrazac je strukturisani Excel dokument koji u sebi ima ugrađene logičke kontrole ispravnosti. Pogodan je za direktan import u Sistem, a učesniku omogućava da radi izmjene na posljednjem sačuvanom obrascu. Papirni MLK-2 obrazac je propisan obrazac koji se ručno popunjava i koji u slučaju greške i izmjene mora da se popuni ispočetka, te zbog toga nije preporučljiv za učesnike koji prijavljuju više obaveza.
13. Blokiran mi je glavni račun, kako da prijavim obavezu?
Učesnici kojima je blokiran glavni račun ne prijavljuju sami obaveze. Banka kod koje je otvoren glavni račun prijavljuje obaveze za blokirane učesnike poštujući redoslijed iz registra prinudne naplate. Učesnici sa blokiranim računima ne moraju da se registruju, a izvještaje o izmirenju obaveze putem kompenzacije dobijaju od banke.
14. Kako se informišem o promjenama u Sistemu?
Prilikom registracije učesnik unosi u MLK-1 obrazac imejl adresu na koju stižu izvještaji iz Sistema. Učesnik će dobijati dnevne promjene stanja unesenih obaveza, Preliminarni i Konačni izvještaj o kompenzaciji, Izvještaje o prenosu potraživanja ako je prijemnik ili krajnji dužnik, informacije o poništenju cesije, organizovanju aukcije za prodaju potraživanja, ugovor o prodaji potraživanja. Ukoliko učesnik ne dobije na imejl izvještaj isti može dobiti kod banke, berzanskog posrednika, APIFa, računovodstvene agencije preko kojih unosi obaveze.
15. Kako prijavljujem obaveze po osnovu javnih prihoda?
Obaveze po osnovu javnih prihoda se prijavljuju prema učesniku Ministarstvo finansija RS - Trezor (JIB 4401571310006). U polje referenca se unosi vrsta prihoda i šifra opštine (npr. 712199/028 ako se u pitanju doprinosi na plate i Grad Doboj). Ukoliko se prijavljuju obaveze koje su prihodi lokalne jedinici samouprave unosi se vrsta prihoda (6 cifara) i šifra te opštine (tri cifre). U napomenu se obavezno unosi samo šifra budžetske organizacije koja odgovara toj vrsti prihoda.
16. Da li budžetski korisnici prijavljuju obaveze?
Za korisnike budžeta Republike Srpske njihove obaveze prijavljuje Ministarstvo finansija Republike Srpske. Za korisnike budžeta jedinice lokalne samouprave obaveze prijavljuje jedinica lokalne samouprave.
17. Šta je buduća obaveza (avans)?
Zakon o Jedinstvenom sistemu za multilateralne kompenzacije je dozvolio prijavljivanje obaveza koje nisu nastale (avans), kako bi poslovni subjekti koji nemaju obaveza, a imaju potraživanja mogli učestvovati u kompenzaciji. Avansna obaveza se označava posebno u prijavi i nema rok dospjeća. Ukoliko se učesnik koji je prijavio avansnu obavezu kompenzuje, naplatiće stvarno potraživanje istovremeno plaćajući buduću obavezu (avansno plaćanje).
18. Kako se informišem o rezultatima multilateralne kompenzacije?
Učesnici čije obaveze i potraživanja su kompenzovana dobijaju naredni dan Preliminarni izvještaj o multilateralnoj kompenzaciji koji sadrži pregled svih izmirenih obaveza i naplaćenih potraživanja, iznos provizije i rok za ispravku izvještaja. Preliminarni izvještaj se ne knjiži. Nakon što prođe period za ispravke (dva radna dana od slanja Preliminarnog izvještaja) učesnik dobija Konačan izvještaj o multilateralnoj kompenzaciji koji služi kao dokument za knjiženje. Plaćanje obaveza i naplata potraživanja se knjiži sa datumom kompenzacije.
19. Kako da ispravim Preliminarni izvještaj o kompenzaciji?
Ispravka Preliminarnog izvještaja se radi ispravkom MLK-2 obrasca i predajom na isti način kako je obrazac predat prvi put. U novu prijavu (MLK-2) se unose sve obaveze sa stanjem koje je tačno u trenutku prijavljivanja obaveza. Ako je učesnik prijavio 10 obaveza od kojih se jedna pogrešno prijavljena obaveza kompenzovala, ispravku će uraditi tako što će prijaviti 9 obaveza koje su tačne. Ako je učesnik greškom prijavio 10 obaveza, a trebao je 11 obaveza, u novoj prijavi obaveza (MLK-2 obrazac) unosi 11 obaveza sa tačnim podacima i predaje je na isti način na koji je prijava predata prvi put.
20. Koji izvještaji iz MLK Sistema se knjiže?
Knjiže se sljedeći izvještaji:
- Konačni izvještaj o multilateralnoj kompenzaciji
- Konačni izvještaj o prenosu potraživanja (cesiji)
- Ugovor o prodaji potraživanja (kupac i prodavac) i Izvještaj o prodaji potraživanja (dužnik knjiži).
Preliminarni izvještaj o multilateralnoj kompenzaciji se ne knjiži kao ni izvještaji koje učesnik dobija na email, a koji prikazuju promjene na obavezama koje su unesene u MLK Sistem.
Tehnička podrška učesnicima
Ukoliko želite da vam Banjalučka berza pruži tehničku podršku na vašem računaru potrebno je da koristite Chrome Internet pretraživač i instalirate Chrome Remote Desktop aplikaciju na vašem računaru koju možete preuzeti na https://remotedesktop.google.com/support .